Gras voorbereiden op de winter

Ondanks de prachtige nazomer is het slechts een kwestie van tijd voordat de meteorologische winter begint. Door tijdig de juiste werkzaamheden uit te voeren kan uw grasmat gerust de winter in en zal de start van het voorjaar voorspoediger verlopen.

Volgens de kalender zitten we inmiddels lang en breed in de herfst maar noch een blik op de thermometer noch een beeld van de natuur lijken dit te bevestigen. Volgens het KNMI gaan we ook begin oktober nog temperaturen tot boven de 20 graden Celsius ervaren. Dat nodigt uit om nog even van het mooie weer te genieten maar wie verstandig is, grijpt dat aan om de grasmat te prepareren. Hoewel het onmogelijk lijkt te voorspellen hoe lang en intens de winterperiode zal gaan worden, is het een feit dat de temperatuur de komende periode gaat dalen en dat de neerslag, in verschillende vormen, zal gaan toenemen. In principe kunnen de huidige grassen daar heel goed tegen. Maar als die periode lang duurt of wanneer het gras al bij aanvang van die periode een achterstand kent, dan kan dat gedurende de winter of bij aanvang van de lente het gras alsnog opbreken. De kwaliteit, intensiteit en uitvoering van het onderhoud in de komende weken, zal bepalen hoelang u het incasseringsvermogen van de grasmat deze winter kunt rekken.

Bimodaal groeipatroon

De cool season grassen die in Nederland vooral worden gebruikt, kennen een zogenaamd bimodaal groeipatroon. Historisch heeft het gras daarbij twee groeiperiodes: de eerste in april/mei en de tweede in augustus/september. In dat patroon benut gras de gematigde temperatuur in het voor- en najaar om de wortel- en blad activiteit te stimuleren. Keerzijde is echter dat hoe hoger de zomertemperatuur is, hoe meer stress de grasplant ervaart. Als gevolg van die stress zal de wortelactiviteit van de grasplant afnemen. Daardoor stagneert de groei of het herstel van de plant.

Dit jaar vielen de echte temperatuurextremen aan het begin van de zomer, maar ook het klimaat in de maanden daarna heeft veel van het gras gevergd. Denk daarbij aan de, relatief, overvloedige regen waardoor het gras op veel plekken niet echt aangemaand werd om diep te wortelen. Nu het sportseizoen is begonnen, bestaat de kans dat bij slidings hele plaggen los gaan laten. Juist op dat soort plekken zullen straatgrassen hun kansen grijpen waardoor de kwaliteit van de mat snel achteruit holt. Daarom is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de mat tijdig dicht is en gevuld is met de juiste grassen zodat het gras niet z’n reserves hoeft aan te spreken. Doorzaaien is daarom nu ‘een must’ en, bij voorkeur, met een extra grote dosis graszaad om maximaal effect te halen.

Zorg voor lucht en ruimte

Zeker nu de grasmat weer veelvuldig betreedt wordt, is de kans groot dat de toplaag verdicht op die plekken waar de meeste mensen of spelers komen. Een verdichtte toplaag voorkomt dat graswortels kunnen groeien en ontneemt deze de broodnodige lucht. Bovendien maakt een verdichtte toplaag het lastig voor overvloedige neerslag om (snel) naar de drainage te vloeien. Een voortdurend vochtige toplaag en uitdagende situatie voor gras, biedt de vestiging van schimmels een kans. Daarnaast weerhoudt (overvloedig) vocht in de toplaag de wortels ervan om verder te zoeken naar vocht in diepere lagen. Bij een oppervlakkige bewortelling zal het veld, op termijn, geheid een prijs betalen.

Voor de meeste gazonnen kan worden volstaan met verticuteren. Veelvuldig bezochte openbare grasvelden of sportvelden kan men het beste vertidrainen. Hoe verdicht de toplaag is kan worden vastgesteld met behulp van een penetrometer. Graswortels gedijen het best bij minder dan 20 bar weerstand. Door uit te vinden op welke diepte die weerstand hoger is dan 20 bar en de beluchter tot voorbij die diepte af te stellen, krijgt gezonde wortelgroei meer kans.

Goed in de voeding(sopname)

Houd de temperaturen de komende periode goed in de gaten om het moment van de laatste maaibeurt te bepalen. Ben niet bevreesd om, zodra de temperatuur blijvend gaat dalen, het gras op een lengte van ongeveer 5 centimeter te houden, zelfs al vinden spelers en trainers dat vaak aan de lange kant. Lang gras maakt het gras beter bestand tegen de vorst. Zorg ervoor dat, zeker wanneer die laatste maaibeurt laat in het jaar valt, deze maaibeurten nog altijd met scherpe messen wordt gedaan. Gebeurt dat niet, dan zal dat de grasplant beschadigen en zal het haar herstelvermogen uit haar reserves gaan halen. Dat maakt de grasplant uiteindelijk extra kwetsbaar en beperkt haar in haar ontwikkeling. Ook beperkt dat de concurrentiekracht van de grasplant in haar strijd tegen ongewenste grassen of plantjes. Dat kan leiden tot een uiterst gevoelige of kwetsbare grasmat later deze winter. Daardoor begint u het voorjaar op achterstand en zult u daar in de lente, wanneer de sportactiviteiten het meest intens zijn, de prijs voor betalen.

In principe is gras in deze tijd van het jaar gebaat bij wat extra bemesting, maar de hoeveelheid van de gift, en de methode van het inbrengen, luisteren nauw. Houd voor het juiste bemestingsmoment de voor de stof aanbevolen bodemtemperatuur in de gaten en bemest niet wanneer het gras nat is. In deze tijd van het jaar heeft gras behoefte aan een hoog kaliumgehalte, een klein beetje stikstof en wat fosfor. Kalium zorgt ervoor dat de plant sterker wordt en beter bestand is tegen vorst. Stikstof zorgt doorgaans voor de groei van het gras. De gift luistert nauw omdat je in het najaar groei eigenlijk wilt vertragen en dat de plant juist investeert in haar wortels. Vandaar dat een Fosfor-gift kan helpen. Dat zorgt voor de ontwikkeling van de wortels, wat helpt om het gras winterhard te maken.

Blijf aandachtig

Ook al hoeft het gras gedurende de winter niet gemaaid te worden, toch blijft het belangrijk om de mat in de gaten te houden. Zo moeten blad en vuil te allen tijde snel van het gras worden gehaald. Dat voorkomt dat schimmels of ziektes een kans maken. Een goed beeld hebben van de toestand van de mat, helpt ook om tijdig en de juiste activiteit uit te voeren zodra dat in het voorjaar kan.

Gras is sterk en een robuuste mat kan heel wat aan. Maar door het gras tijdig winterklaar te maken, kunt u straks in het voorjaar weer goed van start. Daardoor holt u niet achter de feiten aan.